Тохсунньу 20 күнүгэр С.А.Зверев-Кыыл Уолун аатынан норуот айымньытын киинигэр ааспыт сылы түмүктээн, «Чыпчаал-2023» успуорт бырааһынньыгын үөрүүлээх тэрээһинэ буолла. Сунтаар улууһун успуордун бэтэрээннэрин, успуорт үлэһиттэрин уонна бастыҥ спортсменнары чиэстээтилэр.
Спортсменнар ситиспит бастыҥ көрдөрүүлэрин, үрдүк ситиһиилэрин бэлиэтээн туран, өрөспүүбүлүкэ уонна улуус аатыттан наҕараадалаатылар.
Ол курдук, үөрэнээччилэр ортолоругар уон бастыҥынан ааттаннылар:
Сара Заболоцкая — Санкт-Петербург куоракка кыргыттарга Бүтүн Арассыыйатааҕы көҥүл тустуу призера.
Владимир Потапов — Уфа куоракка ыытыллыбыт Арассыыйа күрэхтэһиитин кыайыылааҕа, Дьокуускай куоракка оҕолорго СӨ күрэхтэһиитин кыайыылааҕа.
Жанна Чалбанова — Уфа куоракка ыытыллыбыт Арассыыйа мас тардыһыыга күрэхтэһии кыайыылааҕа.
Эрнест Яковлев — 2006-2007 сыллаах төрүөх уолаттар ортолоругар Николай Тарскай аатынан СӨ күрэхтэһиитин 3-с үрдэлэ, Агинскай куоракка 16 диэри саастаах уолаттар ортолоругар Уһук Илин Федеральнай уокурук күрэһин 3-с үрдэлэ. 2008-2009 с.т. уолаттар ортолоругар Саха сириттэн бастакы ССРС успуордун маастара Д.М. Данилов кэриэһигэр ыытыллыбыт көҥүл тустууга СӨ биирдиилээн уонна хамаанданан күрэхтэһиитин 2-с үрдэлэ.
Арчын Готовцев — 16 уонна 18 саастарыгар диэри уолаттар ортолоругар Олимпиада чөмпүйүөнэ Павел Пинигин чиэһигэр ыытыллыбыткКөҥүл тустуу Норуоттар икки ардыларынааҕы күрэһин 3-с үрдэлэ, Кыргызстан Өрөспүүбүлүкэтин үтүөлээх тренерэ Эсенбаев бирииһигэр Норуоттар икки ардыларынааҕы күрэхтэһии кыайыылааҕа.
Леонид Павлов —— 2008-2009 сыллаах төрүөх уолаттар ортолоругар Саха сириттэн бастакы ССРС успуордун маастара Дмитрий Данилов кэриэһигэр ыытыллыбыт көҥүл тустууга СӨ биирдиилээн уонна хамаанданан күрэхтэһиитин 2-с үрдэлэ, 16 уонна 18 саастарыгар диэри уолаттар ортолоругар Олимпиада чөмпүйүөнэ Павел Пинигин чиэһигэр ыытыллыбыт көҥүл тустуу норуоттар икки ардыларынааҕы күрэһин 3-с үрдэлэ. — Кыргызстан Өрөспүүбүлүкэтин үтүөлээх тириэньэрэ Эсенбаев бирииһигэр Норуоттар икки ардыларынааҕы күрэхтэһии кыайыылааҕа.
Мария Тараярова — Казахсан Өрөспүүбүлүкэтигэр Астана куоратыгар ох саанан ытыыга «GrandPriAstana» 2-с норуоттар икки ардыларынааҕы күрэхтэһии 2-с үрдэлэ, Калининград куоракка ыытыллыбыт Арассыыйа оҕунан ытыыга күрэхтэһиитин кыайыылааҕа, оҕунан ытыыга 2007 с.т. уонна онтон балыс, ону сэргэ 21 диэри саастаах ыччат ортотугар СӨ күрэхтэһиитин кыайыылааҕа, Москва куоракка ыытыллыбыт Арассыыйа Федерациятын Кубогын иһин оҕунан ытыыга кыайыылааҕа.
Виктория Ераскумова — Ижевскэй куоракка Арассыыйа биирдиилээн уонна хамаанданан күрэхтэһиитин 2-с үрдэлэ,СӨ күрэһин кыайыылааҕа. Буулдьанан ытыыга дойду юношескай лигатын Москва уобалаһыгар Арассыыйатааҕы күрэхтэһии кыайыылааҕа. Ижевскэй куоракка Арассыыйа биирдиилээн уонна хамаанданан күрэхтэһии 3-с үрдэлэ. Бэрдьигэстээххэ ыытыллыбыт 2006 с.т. уонна онтон балыс оҕолорго салгын саатынан ытыыга СӨ биирдиилээн уонна хамаанданан күрэхтэһии кыайыылааҕа.
Юлиан Сидоров — Хива куоракка Аан дойдутааҕы мас тардыһыыга күрэхтэһии кыайыылааҕа.
Элдьар Ушатов — Хива куоракка Аан дойдутааҕы мас тардыһыына күрэхтэһии кыайыылааҕа. Норуоттар икки ардыларынааҕы мас тардыһыы федерациятын бэрэсидьиэнэАлександр Акимов анал бирииһигэр Өрөспүүбүлүкэтээҕи күрэхтэһии кыайыылааҕа. Дьокуускай куоракка оҕолорго күрэхтэһии II үрдэлэ. Уфа куоракка Арассыыйа күрэхтэһиитин кыайыылааҕа.
Улахан дьоҥҥо:
Арчын Пустоляков – СӨ эр дьоҥҥо боксаҕа күрэхтэһиитин кыайыылааҕа. Южно-Сахалинск куоракка Уһук Илин федеральнай уокурук эр дьоҥҥо боксаҕа күрэхтэһиитигэр II үрдэл. Бүтүн Арассыыйатааҕы «А» кылааса Александр Федотов аатынан боксаҕа күрэхтэһиитигэр III үрдэл. СӨ күрэхтэһиитин кыайыылааҕа. Южно-Сахалинскай куоракка Уһук Илин Федеральнай уокурук күрэхтэһиитигэр II үрдэл. А.И. Федотова аатынан Бүтүн Арассыыйатааҕы «А» кылаас СӨ эр дьоҥҥо боксаҕа күрэхтэһии кыайыылааҕа. Южно-Сахалинск куоракка Уһук-Илин федеральнай уокурук эр дьоҥҥо боксаҕа күрэхтэһиитигэр II үрдэл. Бүтүн Арассыыйатааҕы «А» кылааска Александр Федотов аатынан боксаҕа күрэхтэһиитигэр III үрдэл. СӨ күрэһиитин кыайыылааҕа. Южно-Сахалинскай куоракка Уһук-Илин федеральнай уокурук күрэхтэһиитигэр II үрдэл. А. И. Федотова аатынан бүтүн Арассыыйатааҕы «А» кылаас күрэхтэһиитин III үрдэлэ.
Револий Самсонов — Бүтүн Арассыыйатааҕы көҥүл тустууга ССРС А.Н. Иванов бирииһигэр «А» категориятын кыайыылааҕа. Владивосток куоракка Бүтүн Арассыыйатааҕы көҥүл тустууга кыайыылаах. Николай Тарскай аатынан көҥүл тустууга күрэхтэһиитигэр III үрдэл.
Алексей Петрович Соколов — СӨ эр дьоҥҥо саха төрүт оонньууларын кыайыылааҕа (70 кг). Дыгын оонньууларын бастакы түһүмэҕэр: 3×3 III үрдэл, тутум эргииргэ II үрдэл, иккис түһүмэҕэр тутум эргииргэ II үрдэл. Чурапчы Хатылы нэһилиэгин ыһыаҕын кыайыылааҕа. Элгээйи ыһыаҕар саха төрүт оонньууларын кыайыылааҕа. Дыгын оонньуутугар тутум эргииргэ III үрдэл. 70 киилэҕэ мас тардыһыытыгар III үрдэл. Ыччаттар ортолоругар саха төрүт оонньууларын кыайыылааҕа. Боотурдар оонньууларын тутум эргииргигэр III үрдэл.
Дьулусхан Тотонов — СӨ Судаарыстыбыннай мунньаҕын (Ил Түмэн) IV ыҥырыытын дьокутаата, Арассыыйа Федерациятын успуорка маастара Александр Крылов аатын үйэтитэргэ көҥүл тустууга Арассыыйа үрдүк күрэхтэһиитигэр II үрдэл. УһукИлин федеральнай уокурук эр дьоҥҥо призер.
Ньургун Антонов — мас тардыһыыга СӨ уонна Арассыыйа успуордун маастара. СӨ мас тардыһыытын күрэхтэһиитигэр III үрдэл. Уфа куоракка Арассыыйаҕа мас тардыһыытыгар III үрдэл. Уфа куоракка норуоттар икки ардыларынааҕы мас тардыһыы күрэхтэһиитин кыайыылааҕа. Дьокуускай к. устудьуоннарын ортолоругар өрөспүүбүлүкэтээҕи күрэхтэһиигэ III үрдэл. Никаноров аатынан өрөспүүбүлүкэтээҕи күрэхтэһиигэ III үрдэл. СӨ мас тардыһыыга кыайыылааҕа. Арассыыйа мас тардыһыы күрэхтэһиитигэр II үрдэл. Санкт-Петербург куоракка Арассыыйа мас тардыһыыга кыайыылаах.
Михаил Варламов — СӨ боксаҕа күрэхтэһии кыайыылааҕа. Уһук Илин федеральнай уокурук боксаҕа кыайыылаах. Владивосток куоракка норуоттар икки ардыларынааҕы боксаҕа күрэхтэһии кыайыылааҕа. Дьокуускай к. идэтийбит боксаҕа «Хотугу ыҥырыы» норуоттар икки ардыларынааҕы күрэхтэһии кыайыылааҕа.
Рената Гаврильева — оҕунан ытыыга Арассыыйа успуордун маастара. Орел куоракка Арассыыйа оҕунан ытыыга күрэхтэһиитин кыайыылааҕа.
Петр Егоров — стендовай ытыыга Арассыыйа успуордун маастара. Краснодар куоракка Арассыыйа кубогын стендовай ытыытыгар (бастакы түһүмэххэ) биирдиилээн тургутуу уонна хамаанданан ытыы кыайылааҕа. Липецкэй куоракка бүтүн Арассыыйатааҕы стендовай ытыыга III үрдэл. Арассыыйа күрэһин стендовай ытыыга кыайыылаҕа. Краснодар куоракка Арассыыйа кубогын финалыгар стендовай ытыыга кыайыылааҕа.
Наталья Леонтьева — чэпчэки атлетикаҕа норуоттар икки ардыларынааҕы кылаастаах маастар. Пермь куоракка Арассыыйа кубогын полумарафонун кыайыылаҕа. «Стерлитамак полумарафон» сүүрүү кыайыылаҕа. «Лужники Варафон» күрэхтэһиигэ II үрдэл. Москва куоракка 3000 миэтирэҕэ Н.Пудова Мемориалын II үрдэлэ.
Лев Павлов — көҥүл тустууга СӨ успуордун маастара. 21 сааһыгар диэри Арассыыйа күрэхтэһиитин кыайыылаҕа. 23 сааһыгар диэри Арассыыйа күрэхтэһиитигэр II үрдэл. ССРС үтүөлээх тириэньэрэ Дмитрий Коркин аатынан Гран-при сериалаах норуоттар икки ардыларынааҕы күрэхтэһиикыайыылааҕа.
2023 сыл түмүгүнэн доруобуйаларынан хааччахтаах дьон ситиһиилээх бастыҥ спортсменнара:
Алена Дмитриева — олорон эрэ волейболга Арассыыйа үтүөлээх маастара. Аммаҕа доруобуйаларынан хааччахтаах дьон «Дьулуур» спартакиадатыгар ядрону быраҕыыга кыайыылаах. Олорон эрэ волейболга Арассыыйа күрэхтэһиитигэр III үрдэл.
Алена Никифорова – Аммаҕа доруобуйаларынан хааччахтаах дьон «Дьулуур» спартакиадатын 100 м уонна 200 м сүүрүүгэ II үрдэл.
Спартак Дорофеев– ядроны быраҕыыга Арассыыйа успуордун маастарга хандьыдаата. Аммаҕа доруобуйаларынан хааччахтаах дьон «Дьулуур» спартакиадатын ядрону быраҕыыга II үрдэл.
Бастыҥ бэтэрээн спорстменнара:
Полина Слободчикова — Арассыыйа чэпчэки атлетикаҕа успуордун маастарыгар хандьыдааат. СӨ күрэхтэһиитигэр 3000 миэтэрэ сүүрүүгэ II үрдэл. Өймөкөөҥҥө ыытыллыбыт IV-с кыһыҥҥы экстремальнай «Тымныы полюһа» марафоҥҥа 21,1 км ыраахха дьахталларга кыайыылаах. Дьокуускай куоракка «Водоканал» Кубогар 21,1 км дьахталларга мууска сүүрүү кыайыылааҕа. Х үбүлүөйдээх Күөх марафон кыайыылааҕа. Дьокуускайдааҕы полумарафон, 40-49 категория кыайыылааҕа, дьахталларга II үрдэл.
Герман Егоров — спортиҥҥа Арассыыйа успуордун маастара. Нижнэй Тагил куоракка Арассыыйа кубогын кыайыылааҕа. Барнаулга Арассыыйа кубогын кыайыылааҕа.
Людмила Черепанова — саха остуол оонньууларын спортсмена. Дьокуускайга СӨ сахалыы остуол оонньууларын кыайыылааҕа.
Николай Егоров — саха төрүт остуол оонньууларын спортсмена. Доруобуйаларынан хааччахтаах дьоҥҥо сахалыы остуол оонньууларын өрөспүүбүлүкэтээҕи күрэхтэһиитигэр II үрдэл.
2023 сыл түмүгүнэн нэһилиэктэр икки ардыларыгар ыытыллыбыт успуорт араас көрүҥнэрин күрэхтэһиитин түмүгүнэн кыайыылаахтар:
700 тахса ахсааннаах нэһилиэктэргэ:
III үрдэл – Кутана, баһылык Давыдов Васильевич, спортинструктор Кузьма Иванов.
II үрдэл– Элгээйи, баһылык Павел Григорьев, спортинструктор Олег Попов.
I үрдэл – Тойбохой, баһылык Станислав Егоров, спортинструктора Алексей Данилов.
400 тэн 700 диэри ахсааннаах нэһилиэктэргэ:
III үрдэл – Бүлүүчээн, баһылык Сергей Барамыгин, спортинструктор Надежда Понохова.
II үрдэл – Маар Күөл, баһылык Сергей Саввинов, спортинструктор Олег Наумов.
I үрдэл – Уһун Күөл, баһылык Иван Игнатьев, спортинструктор Артем Тихонов.
400 диэри ахсааннаах нэһилиэктэргэ
III үрдэл– Хадан, баһылык Андрей Оконешников, спортинструктор Сандал Чойнов.
II үрдэл– Илимниир, баһылык Ипатий Иванов, спортинструктор Александр Михайлов.
I үрдэл– Түбэй, баһылык Павел Павлов, спортинструктор Валентин Чалбанов.
Улуус оскуолаларын 2022-2023 сылыгар ыытыллыбыт комплекснай спартакиада түмүгүнэн кыайыылаахтар:
Алын кылаастар бөлөхтөргө:
1 үрдэл– Б.Н. Егоров аатынан Күндэйэ оскуолата, дириэктэрэ Вячеслав Федоров, физкультура учууталлара Михаил Макаров, Андрей Кузьмин.
2 үрдэл — М.И.Герасимов аатынан санаторнай оскуола-интэрнээтэ, дириэктэр Мария Бекренева, физкультура учуутала Юрий Мишаков.
3 үрдэл – В.Г.Павлов аатынан Сунтаардааҕы алын кылаастаах оскуолата, дириэктэр Алексей Назаров, физкультура учууталлара Таисия Ксенофонтова, Василий Казаков.
Аҕыйах ахсааннаах үөрэнээччилээх оскуолаларга:
1 үрдэл – А.К. Акимов аатынан Күүкэйдээҕи политехническай орто оскуола, дириэктэр Егор Алексеев, физкультура учууталлара Надежда Алексеева, Николай Андреев.
2 үрдэл – А.А. Иванов – Күндэ аатынан Кутана оскуолата, дириэктэр Владимир Архипов, физкультура учуутала Николай Андреев.
3 үрдэл – М.Н. Анисимов аатынан Сиэйэ оскуолата, дириэктэр Федот Чыбыков, физкультура учууталлара Ольга Ананьева, Владимир Татаканов.
Элбэх ахсааннаах оскуолалар:
1 үрдэл – Б.Н. Егоров аатынан Күндэйэ оскуолата, дириэктэр Вячеслав Федоров, физкультура учууталлара Михаил Макаров, Андрей Кузьмин.
2 үрдэл–Сунтаардааҕы политехническай лиссиэй-интэрнээт, дириэктэр Олег Сосин, физкультура учууталлара: Николай Селляхов, Нюргуяна Селляхова, Яков Матросов, Юлия Иванова.
«Сыл бастыҥ тириэньэрэ» — Николай Данилов, көҥүл тустуу тириэньэрэ.
«Сыл бастыҥ федерациятын бэрэссэдээтэлэ» — Анатолий Григорьев, көҥүл тустуу федерациятын салайаччыта.
«Сыл бастыҥ спорду тэрийээччитэ, көҕүлээччитэ» — Алексей Данилов, Тойбохой нэһилиэгин спортинструктора.
«Сыл бастыҥ физкультура учуутала» — Станислав Кычкин, Бордоҥ оскуолатын физкультураҕа учуутала.
«Сыл бастыҥ мецената» — Мария Васильева, саха төрүт остуол оонньуларын федерациятын салайааччыта.
«Сыл бастыҥ спонсора» — Юрий Тимофеев.
Маны таһынан улууска успорт сайдыытыгар кылааттарын, үрдүк ситиһиилэрин иһин үгүс дьон улуус дьаһалтатын, успуорт отделын, успуорт министиэристибэтин наҕараадаларын, ону сэргэ Саха сиригэр физкультурнай хамсааһын 100 сылынан үбүлүөйнэй бэлиэлэри туттулар.
Бу күн улуус киинигэр Сунтаарга урукку Ыччат дьиэтигэр успуорка аналлаах мусуой хос үөрүүлээх быһыыга-майгыга аһылынна.
Дмитрий ЫМЫЧАНОВ видеоустуулара