Саҥа Дьыл чугаһаата, тугу кэтэбит?

«Саҥа дьылы хайдах көрсөҕүн да, оннук дьыл эйигин күүтэр» диэн норуот этиитэ баар. Саҥа дьылбыт чугаһаан үгүс дьон дьиэтин киэргэтэр, бэлэх-туһах бэлэмниир түбүгэр түспүт буолуохтаах. 

Саҥа дьыл түүнүн хайдах таҥастаах көрүстэхпитинэ сыл бэлиэтин эриэн үөнү үөрдүөхпүтүй? Хайдах таҥаһы-сабы кэттэхпитинэ саамай кэрэ куо аатын ылыахпытый? Биллэн турар, бэлиэ түгэҥҥэ сөптөөхтүк таҥнан, симэнэн сырыттахпытына  бырааһынньыктааҕы настарыанньаны өрө көтөҕөн суолталаан биэрэбит.

Ордук саҥа дьылга бары сөбүлээн кэтэр «леопард» приннаах таҥаспытын ыраах дьааһыкка киэр элитэбит. Бу саҥа дьылга эриэн үөн быһыытын көрдөрөр «терракота» приннаах таҥас өрө күннүүр диэн стилистэр этэллэр.

Саҥа дьыл киэһэтигэр барыларыттан ураты, кэрэ буолуохпутун баҕарар буоллахпытына ыскааппытыттан кылбачыгас араас быһыылаах-таһаалаах таҥастарбытын ороон, тэбээн бэлэмниибит.

Ол эрэн, чэпчэки сыаналаах матырыйаалтан тигиллибит, быһыыбытын-таһаабытын көрдөрөр кылбачыгас былааччыйаны кэтиэ суохтаах эбиппит. Бу биһиги уобараспытын солуута суох оҥоруоҕа.

Гороскобу айбыт кытай норуотун үһүйээннэригэр эриэн үөн элбэх билиилээх, дьоһуннаах уонна киитэрэй кыыл буолан көстөр. Кинини үөрдэр туһуттан баархаттан, солкоттон, ураты быһыылаах-таһаалаах, сыаналаах матырыйаалтан тигиллибит таҥаһы кэтиэхтээх эбиппит.

Үгүс дьон эриэн үөнү от күөх өҥү кытта сибээстииллэр. Ол иһин, кэрэ куолар киэһээҥҥи былааччыйаларыгар от өҥүн бэлиэтиир таҥаһы кэтиэхтээхтэр эбит.

Онтон киэргэлбитигэр от күөх таастаах ытарҕа, бөҕөх, биһилэх, оҕуруо баар буолуохтаах.

Ол эрэн, барытын бииргэ симэнэн кэтэрбит олуона соҕустук көстүөҕэ. Эриэн үөммүт элбэх киэргэл кэтэрин туттунар. Ол эрэн, сыаналаах сырдык күөх күндү таастаах (изумруд) киэргэли кэппит кэрэ куо эриэн үөн сылыгар улахан дьолу көрсүөн сөп эбит. Төһөнөн изумруд тааһыҥ улахан буолар оччонон улахан дьол эйиэхэ тосхойуоҕа.

Быйылгы эриэн үөн – күөх мас сыла дииллэр. Ол иһин, хоҥор (коричневай) өҥ таҥаска-сапка баар буолуохтаах диэн биллэр стилистэр сүбэлииллэр. Бу өҥ сири кытта сибээстээх. Кэлэр сылга бэйэҕэр эрэллээх, айылҕаҕа чугас буолуоххун баҕарар буоллаххына, хоҥор өҥнөөх таҥаһы кэтэргэр сүбэлиибит. «Шоколад», «какао» өҥнөрүн талыҥ. Маннык өҥ хайа баҕарар кэрэ аҥаарга барар. Кэлиҥҥи сылларга уһун быһыылаах солкоттон дьууппалар, ырбаахылар тренд быһыытынан биллэллэр. Маннык быһыылаах-таһаалаах таҥастары биллэр сулустар кэтэллэрин көрөбүт.

Маанытык, сиэдэрэйдик таҥнар кэрэ аҥаардар сырдык өҥнөөх таҥаһы кэтиэххитин сөп. Билигин хата, таҥас арааһын эгэлгэтэ элбэх. Көстүүмтэн саҕалаан сиэҕэ суох былааччыйаҕа тиийэ кэтиэххэ сөп.

Стилистэр бары кэриэтэ Саҥа дьыл үүнэр түүнүгэр умайа, кытыаста сылдьар (кислотнай) кыһыл, араҕас, халлаан күөх, фиолетовай, кытарымтыйар саһархай өҥнөрү отой кэтимэҥ дииллэр.  Эриэн үөнү кыыһырдыаххыт.

Хара өҥ муодаттан хаһан да тахсыбат. Хара өҥ эһиги киэн көҕүстээххитин, дьоһуннааххытын, эрэбиллээх киһи буоларгытын көрдөрөр. Ону тэҥэ, бу өҥ киһи быһыытын-таһаатын тупсаран биэрэр.

Хара өҥү Саҥа дьылга эрэ киэһэтигэр буолбакка, араас тэрээһиннэргэ сылы эргиччи кэтиэххитин сөп. Боростуой хара таҥаһы араас аксессуардарынан, киэргэллэринэн толорон, симээн биэрдэххэ киэһээҥҥи таҥаска тутатына кубулуйар.

Саҥа дьыл киэһэтэ хайдах ааһара тус бэйэҕиттэн улахан тутулуктаах. Саамай сүрүнэ, эһиги настарыанньаҕыт уонна бу күн үчүгэйи ыраҥалыыр уонна баҕарар санаалаах буолуохтааххыт. Оччоҕо кэлэр сыл эһиэхэ элбэх үөрүүнэн, дьолунан туолуоҕа. Баҕа санааҕыт барыта туолуоҕа.

Мира АФАНАСЬЕВА