Быйыл 2024 сылга бу бэлиэ күн девиһэ: «Справедливый и ответственный искусственный интеллект для потребителей»
Кэнники кэмҥэ искусственнай өйү сайыннарыы, олоххо туһаныы балысханнык барар: наукаҕа, медицинаҕа, үөрэххэ, көргө-нарга, о.д.а. олохпут эйгэтигэр туттуллар. Искусственнай өй түргэнник суоттуурга-анаалыстыырга, быһаарыы ыларга, элбэх дааннайы кытта үлэлииргэ, производствоҕа, бырамыысыланнаска олус табыгастаах. Ол эрээри, искусственнай өйү сымыйа сураҕы тарҕатыыга (чат-боттар, сайтар), түөкүннээһиҥҥэ эмиэ хамаҕатык туттар буоллулар. Ол, биллэрин курдук, туһанааччыларга кутталы үөскэтэр. Ол иһин нэһилиэнньэ, араас өҥөнү туһанааччылар информированнай, сэрэхтээх буолуохтарын наада.
Роспотребнадзор – потребитель быраабын көмүскүүр тэрилтэ
Роспотребнадзор отделын сүрүн соруга нэһилиэнньэ олоҕо этэҥҥэ буолуутун хааччыйыы уонна туһанааччы быраабын көмүскээһин буолар. Онно киирэр: уопсастыбаннай миэстэлэргэ санитарнай нуорманы тутуһууну хонтуруоллааһын, сыстыганнаах ыарыылартан сэрэтии, туһанааччы быраабын көмүскээһин.
Нэһилиэнньэ потребитель быһыытынан бырааба күөмчүлэннэҕинэ
Туһанааччы бырааба күөмчүлэнэр түгэнигэр Роспотребнадзорга сайабылыанньа суруйан киллэриэн сөп. Биһиэхэ ордук маннык хайысхаларга сайабылыанньалар киирэллэр: киин ититиигэ холбоммут дьиэ сылааһынан эппиэттээбэтэ, туһаныллар болдьоҕо ааспыт бородууктаны атыылааһыҥҥа, уопсай дьиэ септигэ туолан, уута таһынан барыытыгар. Киирбит сайабылыанньа сүнньүнэн үлэ хайаан да барар. Сайабылыанньаҕа олоҕуран быраабы кэһии баар түгэнигэр, буруйдаах административнай миэрэҕэ тардыллар. Оттон киирбит сайабылыанньа “Роспотребнадзор” эппиэтигэр киирбэт буоллаҕына, тустаах тэрилтэҕэ утаарыллар.
Дьон ханнык быраабын ситэ-хото билбэтий?
Дьон үксэ туһанааччы быһыытынан ситэ-хото билбэтэ – табаар хайаан да маркировкалаах буоларын ирдээһин. Маркировка диэн штрих-код, QR-код, идентификациялыыр бэлиэ диэххэ сөп. Булгуччу маркировкаланар табаарга киирэллэр: табах, саҕынньах (шуба), атах таҥаһа, эмп-томп, көлүөһэ шината, духи, таҥас-сап, үүт ас, бытыылкалаах уу. Маркировката суох табаар атыыга тахсыа суохтаах. Маннык табаары атыылаһартан туттунуҥ диэн сүбэлиибит. Табаар маркировката кини хаачыстыбалаах буолуутун мэктиэтэ буолар.
Татьяна НИКОЛАЕВА, Саха сиринээҕи Роспотребнадзор
Ньурбатааҕы территориальнай салаатын начальнигын солбуйааччы