Михаил Ефимович Николаев, бастакы Бэрэсидьиэммит, төрөөбүт күнүгэр аналлаах оскуола үрдүкү кылааһын үөрэнээччилэригэр тэрээһин буолла. Михаил Ефимович Сунтаар улууһугар кэлэригэр Кэмпэндээйигэ хаста да сылдьан турар. Бу түгэннэри олохтоохтор хаартыскаҕа, киинэҕэ устан үйэтиппиттэрэ. Бүгүн оҕолорго кинини кытары Кэмпэндээйигэ көрсүбүт, алтыһан кэпсэппит дьоннор бэйэлэрин ахтыыларын, санааларын үллэһиннилэр. Бастаан Улуу киһибит олоҕун-үлэтин, быыстапкаҕа баар суруйбут кинигэлэрин туһунан кэпсээн баран, манна сылдьыбыт хаартыскаларын, киинэлэртэн быһа тардыылары көрдөрдүбүт.
Михаил Ефимович 2001 сыллаахха кэлэ сылдьан бу курдук эппитин болҕойон иһиттибит: «Убаастабыллаах Кэмпэндээйи нэһилиэгин олохтоохторо! Биһиги өрөспүүбүлүкэбитигэр бэрт элбэх кырыы нэһилиэктэр бааллар. Олор ааттарын эһиги билбэт буолуохтааххыт, баһыйар үгүстэрин. Онтон ханна да сылдьыбыт иһин Кэмпэндээйи аатын саха дьоно бары билэллэр. Онон эһиги улаханнык кэмчэриэрийимэҥ, кырыы сиргэ олоробут диэн. Ити саамай сөпкө болҕойон бэлиэтээтигит, биһиги сахалар бырамыысыланнаска үлэлиирбитин көрдөрөр биир модель оҥоһуллубут нэһилиэгэ эһиги буолаҕыт».
Чахчы, кини туус, цеолит, чох хостоноругар туһааннаах дьаһаллары ылан тустаах тэрилтэлэр сайдалларыгар кыах биэрбитэ. Олохтоох оскуола дириэктэрэ Владимир Семенов оччолорго нэһилиэк аҕа баһылыга этэ. Кини оҕолорго Михаил Ефимович 1997 сыллаахха Кэмпэндээйигэ кэлэ сырыттаҕына инники өттүгэр кэскиллээх уураахтары, быһаарыылары ылынарга кэпсэтиилэр, ыйыылар буолбуттарын кэпсээтэ. Ол түмүгэр ыһыллан турбут балыыһаны АЛРОСА хампаанньаҕа 1999 сылга анал уурааҕынан биэрэн өрөспүүбүлүкэҕэ биир бастыҥ санаторий буолан нэһилиэкпит үгүс дьоно үп-харчы кырыымчык сылларын этэҥҥэ туораабыттара диир. Владимир Иванович оҕолорго Михаил Ефимович төрөөбүт Сахатын сирин биир бастыҥ патриота, дойдутун туһугар үгүһү киллэрбит сүдү киһи буолар диэн тоһоҕолоон бэлиэтээтэ. Онтон балыыһаҕа бырааһынан уһуннук үлэлээбит Лена Семеновна Семенова эмиэ хаста да Михаил Ефимовичтыын кэпсэппит, алтыспыт буолан бэйэтин ахтыытыгар бэрэсидьиэн маннык үчүгэй балыыһа тоҕо эргэ дьиэҕэ үлэлиирин, элбэх киһи махталын ылбыт балыыһаҕа аҕыйах киһи кэлэн эмтэнэрэ сатаммытын этэн туран, АЛРОСА хампаанньаҕа бэрдэрэр оччотооҕу кэмҥэ сөптөөх быһаарыыны ылбытын кэпсээтэ. Михаил Ефимович кытаанах, ирдэбиллээх киһи буолара көстөр этэ, барытын болҕойон көрөн-истэн, дьону кытары алтыһан кэпсэтэрэ, ыйытыыларга чопчу эппиэттиирэ. Биһиги Кэмпэндээйибитигэр элбэх туһаны аҕалбыт салайааччы буоларын бэлиэтээтэ. 2001 сыллаах сырыытыгар эргэ кулуупка баар олохтоох тумэлгэ сыдьан турардаах, бу туһунан оччотооҕу кулууп дириэктэрэ Любовь Николаевна Осипова үгүһү аҕынна. Бырабыыталыстыба чилиэннэрин кытары киирэн түмэл тэрийээччилэрин Ксения Григорьевна, Мария Афанасьевна Евсеевалары кытары ирэ-хоро кэпсэтэн, алаадьылаах үүттээх чэй иһэн астыммыт. Михаил Ефимович дьиэ эргэтин, түмэлгэ икки быыкаа хоско кыараҕаһын бэлиэтии көрөн саҥа кулууп наадатын ыйбыт, Үтүө дьыала хамсааһын өрөспүүбүлүкэҕэ саҕаламмытын ыйан туран саҥа кулууп тутарга улэ саҕалаан диэн ыйбыт. Инньэ гынан, Любовь Николаевна олохтоох дьаһалтаны кытары саҥа кулууп тутуутугар күүстээх үлэни ыытаннар, 2005 сыллаахха улууска суох улахан спортивнай саалаалаах кулууп дьиэтэ туттараннар үлэҕэ киирбитэ, хомойуох иһин, 2018 сыл бүтүүтэ кытарарга былдьаммыта. Михаил Ефимович Кэмпэндээйи ураты айылҕатын харыстыырга анаан туһааннаах дьаһаллары ылан Мохсоголлоох, Муоһааны күөллэрэ Саха сирин ураты харыстанар күөллэрин ситимигэр киирбиттэрэ, 577 гектар тыытыллыбатах сир ураты харыстанар территория буолан турар.
Ити курдук саха норуотун биир чулуу киһитэ, бастакы Бэрэсидьиэммит Михаил Ефимович Николаев биһиги кыра Кэмпэндээйибит сайдарыгар болҕомто ууран ыыппыт үлэлэрин үйэ саас тухары билэ, өйдүү, киэҥ тутта сылдьыхпыт.
Татьяна Местникова, бибилэтиэкэр