Бүгүн Сунтаар улууһун үөрэх эйгэтин үлэһиттэрин олунньутааҕы сүбэ мунньаҕа буолла. Улуус үөрэҕириитин бары тэрилтэлэрин салайааччылара, дириэктэри иитэр-үөрэтэр чааска солбуйааччылара, учууталлара, көхтөөх үөрэнээччилэр о.д.а. кыттыыны ыллылар. Күн бастакы аҥаарыгар араас былааһаккаларынан арахсан үлэ барда.
Бу күн бэлиэ тэрээһининэн Улуу Кыайыы 80 сылын көрсө, дойдуга бэриниилээх буолуу сылын чэрчилэринэн ыытыллар Н.М.Родионова аатынан Оҕо дьоҕурун сайыннарар киин көҕүлээһининэн ыытыллар “Наследники Победы” бырайыак чэрчитинэн ыытыллар “Вахта памяти” аахсыйа үөрүүлээх үлэтин саҕалыыр түгэнэ буолла. Сунтаардааҕы лиссиэй үөрэнээччилэрэ — юнармия хамсааһын кыттыылаахтара Анатолий Акимов, Радомир Федоров, Ваня Семенов Кыайыы былааҕын дьоһуннаахтык тутан киллэрдилэр. Сунтаар улууһун үөрэҕириитин салайааччытын солбуйааччы Владимир Уаров бырайыак саҕаланар оскуолатыгар лиссиэйгэ үөрүүлээх быһыыга-майгыга бырайыак дьаралыгын туттарда. Ыччат бэлиитикэтин отделын салайааччы Трофим Иванов үүнэр көлүөнэ ыччакка улахан суолталаах бырайыак буоларын бэлиэтээн туран, үтүө үлэ түмүктээх буоларыгар баҕа санаатын тириэртэ.
Н.М.Родионова аатынан оҕо дьоҕурун сайыннарар киин педагог организатора Надежда Потапова аахсыйа туһунан маннык сэһэргиир:
— Кыайыы 80 сылын көрсө «Вахта памяти» аахсыйа улууспутугар тэриллэн үлэтин саҕалаата. Ол курдук, санатан ааһар буоллахха 2020 с. Кыайыы 75 сылыгар анаан “Вахта памяти” аахсыйа үлэлээн Сунтаар улууһугар 600-тэн тахса оҕону түмэн, оскуолаларга барыларыгар ыытыллан 3 тыһ. тахса саллаат чопчуланан баазаҕа киллэриллибитэ. Быйыл бу аахсыйа уратытынан “Воины сунтарцы в музее Победы на поклонной горе” диэн Москваҕа матырыйаал хомуйан ыытыахпыт. Ол эбэтэр “Поклоннай гораҕа” биир дойдулаахтарбыт хаартыскалара, кинилэр тустарынан матырыйаалбыт көстөр кыахтаныаҕа. Оҥоһуллубут информационнай базаҕа эбии матырыйааллары хомуйуу үлэтэ барыаҕа. Ол курдук, үөрэхтэринэн, званиеларынан, дьиэ кэргэнин туһунан, наҕараадаларынан тус-туспа наардааһын үлэтэ буолуоҕа. Ону тэҥэ, сонун сүүрээнинэн саллааттар ийэлэрин, аҕаларын, бэйэлэрин кэннилэриттэн хаалларбыт оҕолорун, олохторун-дьаһахтарын туһунан информация хомуллуоҕа. “История моей семьи в истории родины”, «Жизнь моей семьи в годы войны” диэн оскуола оҕолоругар өйтөн суруйуу хомуллан анаммыт саллаакка аксез базаҕа киириэҕэ. Бу иһинэн “Музей в чемодане” үлэлиэҕэ, бу манна дьиэ кэргэҥҥэ харалла сытар сэрии кэминээҕи маллар (мэтээллэр, флягалар о.д.а.)
Улууспут нэһилиэктэрин оскуолаларын барытын хабан бырайыак эстафета быһыытынан кэрийиэхтээх уонна муус устар 4 күнүгэр түмүктэниэҕэ.
Аҕа дойду Улуу сэриитин кыттыылаахтарын аатын үйэлэргэ умнуллубаттык историяҕа кэлэр көлүөнэ ыччакка сурукка тиһэн хаалларар сыаллаах сүдү үлэ тэрээһиннээхтик ааһарыгар баҕарабыт.
Алена ИВАНОВА