Сунтаарга бырабыыталыстыба отчуота түмүктэннэ

Бүгүн, олунньу 14 күнүгэр, СӨ Бырабыыталыстыбатын түмүктүүр мунньаҕа Сунтаар нэһилиэгэр «Партизан» НАТК ыытылынна. Түөрт күннээх нэһилиэктэринэн үлэ кэннэ бөлөх чилиэттэрэ Сунтаар нэһилиэгэр үлэлээтилэр. Холобур, Абаҕа түөлбэтигэр үлэҕэ киирбит КСК-ҕа улууспут куратора, үп миниистирин эбээһинэһин толорооччу Иван Алексеев сылдьан көрдө. Манна сиппэтэх, итэҕэс син биир баара чуолкай. Онно Иван Иванович көмө оҥоһуллуо диэн эттэ. Оттон Бырабыыталыстыбатын бэрэссэдээтэлин солбуйааччы Георгий Степанов «Партизан» НАТК балаҕаныгар үлэлии сылдьар «Харысхал» түмсүү чилиэннэрин кытары көрүстэ. СВО кыттыылаахтарыгар олус наадалаах сиэккини өрөн, ону сэргэ араас өрүттээх көмөнү тиһигин быспакка ыыта олорор волонтердарга дириҥ махталын биллэрдэ. Ону тэҥэ улуус дьаһалтатыгар Бырабыыталыстыба чилиэттэрэ улуус олохтоохторун кытары көрсөн кэпсэттилэр.
Отчуокка кулуупка олохтоохтор элбэх киһи кэлбит. Сиһилии ааспыт сыллааҕы отчуоту истэн, ыйытыктарга, санааны этиигэ киирдилэр. Улууска үлэлиир хочуолунайдары чоҕунан «Сунтарцеолит» хааччыйар. Бу үлэ үгүс үбү-харчыны эрэйэр. Тэрилтэ төһө да улахан ночоокко бардар хочуолунайдаах хомунаалынай хаһаайыстыбаларга утары баран иэс-күүс чоҕу поставкалаан олорор. Тэрилтэ генеральнай дириэктэрэ Петр Попов үлэниллибит үлэ төлөнүөхтээх, маны өрөспүүбүлүкэ таһымыгар түргэнник быһаарыы ылыныллыан наадатын туруоруста.
Константин Рожин, доруобуйа харыстабылын бэтэрээнэ улууспутугар балыыһа эбийиэктэрин тутуу бытаан диэн туран Сунтаарга манна туох үлэ, хамсааһын барарый диэн ыйытар. Манна хоруй маннык буолла: билиҥҥи туругунан балыыһа иккис уочаратын тутуутугар үлэ барар, бырайыага оҥоһуллан турар. Онон бу чугастааҕы кэминэн балыыһа тутуллан киириэҕэ.
Улууспутугар биир улахан тэрээһин ыытыллара күүтүллэр. С.А.Зверев-Кыыл Уола өрөспүүбүлүкэтээҕи ыһыаҕын бу сайын ыытарга бэлэмнэнии бара турар. Тэрээһиҥҥэ кэккэ үлэлэргэ үбүлээһинэ бара илик. Бу боппуруоһу болҕомтоҕо ыларга этии киирдэ. Бу манна бөлөх салайааччыта өрөспүүбүлүкэтээҕи ыһыах үрдүк таһымҥа ыытылларыгар тустаах министиэристибэлэргэ үлэ бара турарын туһунан эттэ. СВОҕа баран төрөппүт оҕото сураҕа суох сүппүтүн күн бүгүнүгэр диэри көстө илигин туһунан ийэ киһи көмө көрдөстө. Георгий Степанов бу боппуруоска мунньах кэннэ көрсөн кэпсэттэ.
Наталья Кокорева, Сунтаар нэһилиэгин олохтооҕо, уопсастыбанньык: «Улууспутугар МСЭ суоҕа доруобуйаларынан хааччахтаах дьон, бу араҥаҕа киирсэр дьоҥҥо олус эрэйдээх. Манна улууспутугар аһыллыа дуо? Хоруйа маннык буолла: Суох, Сунтаарга бу аһыллыбат. Ол эрэн, хамыыһыйа саҥаны толкуйдаан олоххо киллэрэргэ үлэлэһэр. Холобур, анал электроннай кабинекка киирэн ирдэниллэр докумуоннарын ыытан быһаартарыахтарын сөп. Эт-үүт, бурдук аһын олохтоох бэйэ оҥорон таһаарыыга граннар олохтоноллоругар, сылтан сыл аайы уот харчыта үрдээһинэ оҥорон таһаарар тэрилтэлэргэ экэниэмикэҕэ охсуулааҕа, «Бартыһаан» кулуубугар өрөмүөнүгэр о.д.а. долгутар ыйытыктар киирдилэр.
«Сунтаар нэһилиэгин олохтоохторо, тэрилтэ салайааччылара бэйэлэрин туруорсар кыһалҕаларын эттилэр. Түөрт күн устата хас сылдьыбыт нэһилиэктэргэ дьон сылдьыыта үрдүк. Туруорсар ыйытыктара ОДьКХ, сыана үрдээһинэ, чуолаан электроэнергетика, ГСМ, бензин сыаната үрдээһинэ тыа сирин дьонун долгутар. Ону тэҥэ, социальнай эбийиэктэр тутууларын туруорсаллар: оскуолалар, уһуйааннар, медиссиинэ тэрилтэлэрин. Бу барыта үлэлээбит бөлөҕүнэн учуоттанан биир кэлим боротокуолга киллэриллэн Бырабыыталыстыба инники үлэтигэр булгуччу болҕомтоҕо ылыллыаҕа. Сунтаар олохтоохторо олус үчүгэйдик инникигэ кэскиллээҕи көрөн үгүс этиилэри киллэрдилэр. Ол курдук, тыа хаһаайыстыбатын хайдах сайыннарыахха сөбүн, бэйэни салайыныы уорганнарын үлэтин хайдах хайа хайысханан тутуһары, туох ньыманы киллэриини, инники үлэлэри былааннары. Нэһилиэнньэ туруорсубут ыйытыктарын, этиилэрин Бырабыыталыстыба бэйэтин болҕомтотугар илдьэ сылдьыа уонна ити хайысхаларынан үлэни хайаан даҕаны ыытыаҕа» — диэн Георгий Степанов санаатын үллэстэр.
Отчуокка сытыы, болҕомтону ирдиир элбэх ыйытыылар, туруорсуулар киирдилэр. Дьону-сэргэни долгутар боппуруостарга тутатына сиһилии быһаарыылар, быһаччы сүбэлэр бэрилиннилэр. Көрсүһүү кыттыылаахтара бырабыыталыстыба отчуотун биһирииллэрин биллэрдилэр.