Арассыыйаҕа Дьиэ кэргэн, Өрөспүүбүлүкэҕэ Оҕо саас, Сунтаар улууһугар Аҕам саастаахтарга ытыктабыл сылларын түмүктүүр уонна Арассыыйаҕа Аҕа дойдуну көмүскээччи, Өрөспүүбүлүкэҕэ Ийэ дойдуну көмүскээччи, Сунтаар улууһугар С.А.Зверев-Кыыл Уола сылларын үөрүүлээхтик арыйар тэрээһинигэр үгүс дьон муһунна.
Кэлбит ыалдьыттары сахалыы сиэринэн алаадьынан, кымыһынан күндүлээтилэр. Сахалыы таҥнан симэммит дьон эдэрдиин-эмэнниин оһуохайы оройуттан туттулар. Сунтаардааҕы кииннэммит бибилэтиэкэ үлэһиттэрэ С.А.Зверев-Кыыл Уолугар анаан «Үйэлэргэ сүгүрүйэр киһибит», «Өрөгөйдөөх Кыайыы 80 сыла», «Үбүлүөйдээх суруйааччылар», «Время героев» диэн байыаннай дьайыы кыттыылаахтарыгар анаммыт кинигэ быыстапкатын уонна «Ааһан иһэн ааҕан аас» аахсыйаны ыыттылар. «Кулун кугас аттаах Куллустай Бэргэн» олоҥхо дьоруойдарын «Иккис тыын» сыахай оҥороочуларын түмсүүтэ оҥорбут куукулаларын быыстапката тэрилиннэ.
Ол кэннэ бэлиэ күн үөрүүлээх түһүмэҕэ оскуола үөрэнээччилэрин толоруутугар Сунтаар улууһун өрөгөй ырыатынан саҕаланна. Дьон-сэргэ сүһүөхтэригэр туран ырыаны тэҥҥэ ылласта. Улууспут аҕа баһылыга Анатолий Григорьев ааспыт сылга ыытыллыбыт үлэни-хаманаһы бэлиэтээн туран улууһун дьонугар-сэргэтигэр истиҥ эҕэрдэтин, махтал тылларын эттэ.
Ааспыт 2024 сыл улууспутугар Аҕам саастаахтарга ытыктабыл сыла биллэриллэн ытык дьоммут олохторо туруктаах буоларын, тупсарын туһугар араас хабааннаах үлэлэр ыытылыннылар. Оттон бүгүн сылы түмүктүүр тэрээһиҥҥэ 90 саастарыттан үөһэ аҕам саастаахтарга «Ытык бэлиэни» үөрүүлээх быһыыга-майгыга туттарыы буолла. Ол курдук, тыыл уонна үлэ бэтэрээнэ, Ийэҕэ килбиэн II истиэпэннээх мэтээл хаһаайката, Сунтаар нэһилиэгин бочуоттаах олохтооҕо Мария Даниловна Ивановаҕа, тыыл уонна үлэ бэтэрээнэ, Сунтаар нэһилиэгин бочуоттаах олохтооҕо Вера Гавриловна Ивановаҕа, тыыл уонна үлэ бэтэрээнэ, Сунтаар, Туойдаах нэһилиэктэрин бочуоттаах олохтооҕо Захар Артамонович Ивановка. Бэлиэтээн ааһар буоллахха, Вера Гавриловна, Захар Артамонович ыал буолан олорбуттара быйыл 65 сыллара буоларынан саалаҕа баар дьон дохсун ытыс тыаһынан эҕэрдэлээтилэр. Тыыл уонна үлэ бэтэрээнэ, кадровай булчут, Бүлүүчээн нэһилиэгин олохтооҕо Егор Иннокентьевич Андреевка, тыыл уонна үлэ бэтэрээнэ, Сунтаар улууһун уонна нэһилиэгин Бочуоттаах олохтооҕо, XX үйэ рекордсмен суоппара Николай Егорович Лазаревка, тыыл уонна үлэ бэтэрээнэ, Сунтаар нэһилиэгин Бочуоттаах олохтооҕо Акулина Никифоровна Игнатьева, тыыл уонна үлэ бэтэрээнэ, Кутана нэһилиэгин уонна Сунтаар улууһун Бочуоттаах олохтооҕо Варвара Кирилловна Акимоваҕа, тыыл уонна үлэ бэтэрээнэ, Сунтаар нэһилиэгин Бочуоттаах олохтооҕо Никифор Михайлович Ксенофонтовка, тыыл уонна үлэ бэтэрээнэ, дойду потребкооперациятын туйгуна, Сунтаар нэһилиэгин Бочуоттаах олохтооҕо Людмила Петровна Готовцеваҕа, үлэ уонна тыыл бэтэрээнэ, Кутана нэһилиэгин Бочуоттаах олохтооҕо, Сунтаар улууһун Бочуоттаах бэтэрээнэ Розалия Николаевна Григорьева дьоһун бэлиэни ыллылар.
Бары билэрбит курдук, Сергей Зверев саха үҥкүүтүн култууратын төрүттээччи буолар. Саха норуотун үҥкүүтүгэр үтүө холобур буолбут үгүс үҥкүүнү айбыта. 1957 сыллаахха Аан дойду таһымыгар, саха үҥкүүтүн өрө туппут, Кыыл Уола “Оһуор” ансаамбыл кыттыылаахтара бүгүн үрдүк сыанаҕа тахсан көмүс куоластарынан бар дьоҥҥо ырыаларын бэлэхтээтилэр.
Бу сыл Улуу Кыайыы үбүлүөйдээх 80 сылын бэлиэтиибит. Улууспут Аҕа баһылыга Анатолий Григорьев Дьокуускай куоракка олорор Аҕа дойду улуу сэриитин кыттыылаахтарыгар Мартын Герасимович Григорьевка, Петр Константинович Яковлевка, биир дойдулаахтарбытыгар, Кыайыы 80 сылынан биир мөлүйүөн суумалаах туоһу суруктары махтанан туран туттарар долгутуулаах, үөрүүлээх түгэнин күөх экран нөҥүө көрдүбүт.
Бэлиэ күҥҥэ олус уратытык, дириҥ ис хоһоонноохтук толкуйдаммыт видео сүдү киһибит С.А.Зверев-Кыыл Уола төрөөбүт түөлбэтигэр Аал уотун оттон алаһа дьиэтиттэн уот кыымын ылан, нэһилиэктэринэн кэритэн улуус киинигэр арыаллаан аҕалаллара бэрт көстүү буолла. Таһырдьаттан нэһилиэк баһылыктара Кыыл Уола өйдөбүнньүгэр сүгүрүйэн дьиэҕэ киирэн көрөөччү саалатынан хааман сыанаҕа тахсан улуус баһылыгар Анатолий Григорьевка кэлбит сылы уруйдаан уоту туттардылар.
Быйыл Ил Дархан Айсен Николаев С.А.Зверев-Кыыл Уола 125 үбүлүөйдээх сылыгар олоҥхо дойдутугар Сунтаарга өрөспүүбүлүкэтээҕи ыһыах буоларын бигэргэппитэ. Манан сиэттэрэн улууспутугар С.А.Зверев-Кыыл Уолун сыла биллэриллибитинэн Дьокуускай куоракка бу сыл аһыллыытын тэрээһинигэр аал уот кыымын саҕан илдьэллэрэ күүтүллэр.
Салгыы үүммүт сыл дьаралыктарын улууспут баһылыга Анатолий Васильевич Арассыыйаҕа Аҕа дойдуну көмүскээччи сылын бэлиэтин бэтэрээннэр сэбиэттэрин бэрэссэдээтэлигэр Афанасий Васильевка туттарда. Өрөспүүбүлүкэҕэ Ийэ дойдуну көмүскээччи бэлиэтин үөрэх салалтатын салайааччытын солбуйааччыта Владимир Уаровка, оттон улууспутугар С.А.Зверев-Кыыл Уолун сылын дьаралыгын култуура салалтатыгар Саргылаана Омуковаҕа туттарда.
Бэлиэ күҥҥэ СӨ, Арассыыйа министиэристибэлэрин үгүс наҕараадата туттарылынна, эҕэрдэ тыл этилиннэ, ырыа-тойук доҕуһуолунан дьоро тэрээһин түмүктэннэ.
Алена ИВАНОВА