СӨ доруобуйатын харыстабылын миниистирин бастакы солбуйааччыта Дмитрий Сергин салайааччылаах бырабыыталыстыба отчуотун туруорар бөлөҕө бүгүн Куокуну, Тойбохой, Аллыҥа нэһилиэктэригэр үлэлээтэ.
Этиэҕи баҕарыллар, отчуот сахалыы тылынан барар. Ол иһин, дьон санаатын иҥнибэккэ, аһаҕастык, сайа этэр.
КУОКУНУ нэһилиэгэ
Буоларын курдук, Куокуну нэһилиэгэр тыа хаһаайыстыбатын боппуруоһа сытыытык турда. Олохтоох дьон сүөһү-сылгы ахсаана аччаан эрэриттэн хараастарын эттэ. Урукку кэмҥэ өлгөм үүнүүлээх Табаҕа бааһынатын сөргүтүүгэ ыччат дьону көҕүлүөххэ диэн олохтоохтор этиилэрин бөлөх кыттыылаахтара сэргии иһиттилэр. СӨ тыатын хаһаайыстыбатын уонна ас-үөл бэлиитикэтин министиэристибэтин ас-үөл куттала суох буолуутугар уонна бырамыысаланнаска салаатын салайааччыта Егор Чичигинаров: «Куокунуттан хас да киһи Табаҕа бааһынатын сөргүтүүгэ баҕалаахтарын биллэрбиттэрэ. Саҥа саҕалааччыларга бырайыак бэлэмнээһиҥҥэ тыа хаһаайыстыбатын министиэристибэтин иһинэн ыйыы-кэрдии биэрэр салаа баар уонна «Мой бизнес» кииҥҥэ сүбэ-ама ылыахтарын сөп. Билигин
саҥа үлэ көрүҥүн саҕалыырга араас кыах баар». Ону тэҥэ, тыа хаһаайыстыбатын боломуочуйалара улууска бэриллэрин туһунан тула кэпсэттилэр. Тыа хаһаайыстыбатын үлэһиттэрэ толору хоруйдарыттан олохтоохтор астыммыттарын биллэрдилэр.
ТОЙБОХОЙ нэһилиэгэ
Дмитрий Сергин салайааччылаах бөлөх Тойбохой нэһилиэгэр кэллилэр. Дьон мустар кэмигэр олохтоохтор СӨ быраабыталыстыбатын үлэтин-хамнаһын көрдөрөр видео устууну көрдүлэр. Ол иһин, тутатына боппуруостарга киириэххэ диэн сүбэлэстилэр.
Тойбохойдор өр кэмҥэ туруорсубут саҥа балыыһаларын, уһуйааннарын тутууларын туоһуластылар. Доруобуйа харыстабылын тутуулара үгүстэрэ «Доруобуйа» национальнай бырайыак иитинэн бараллар. Ааспыт сылга өрөспүүбүлүкэ үрдүнэн 18 доруобуйа харыстабылын эбийиэктэрэ тутуллан киирбиттэрэ. Ордук модульнай тутуулаах бырайыактар биһирэнэллэр. Хомойуох иһин 2025-2026 с. Тойбохойго саҥа балыыһа тутуута аһаҕас турар. Онтон уһуйаан тутуута өрөспүүбүлүкэ инвест тосхолугар 10 уочаратынан турар.
Олохтоохтор аҕам саастаах дьоҥҥо гериатрия салаата Хочо өттүгэр баара буоллар диэн санааларын үллэһиннилэр. Маныаха Элгээйигэ улахан, анал тиэхиньикэнэн толору хааччыллыылаах врачебнай амбулатория тутуллан киирбитэ. Манна гериатрия салаата баар. Бордоҥҥо эмиэ маннык салаа үлэлиир. Балыыһаҕа сытар ыарыһаҕы тириэрдэн биэрии улуус балыыһатын нөҥүө барар.
Тойбохойдор булт сезонун күнүн-дьылын саха дьонугар сөп түбэһэрин курдук сааһылаан биэрээһин, сыана үрдээһинин хонтуруолга тутааһын, Хочо өттүгэр АЗС үлэтин, улууска бурдук кэлиитин туһунан хас биирдии дьону долгутар ыйытыктары көтөхтүлэр. Онон кэпсэтии бэрт сытыытык, көхтөөхтүк ааста. Биир санаанан СӨ Бырабыыталыстыбатын отчуотун «Биһириибит» диэтилэр.
Үөрүүлээх түгэҥҥэ 90 сааһын туолбут Тойбохой нэһилиэгин ытык аҕам саастаах олохтооҕор Егор Яковлевич Ивановка үөрэҕирии эйгэтигэр үрдүк ситиһиилэрин уонна өрөспүүбүлүкэ социальнай-экономическэй сайдыытыгар сүҥкэн кылаатын иһин Ил-Дархан Айсен Николаев добун суругун туттардылар.
АЛЛЫҤА нэһилиэгэ
Үһүс күн түмүк отчуота Аллыҥа нэһилиэгэр турда. Буоларын курдук, нэһилиэк олохтоохторо олус көхтөөхтөр, отчуоту истэ элбэх дьон кэлбит.
СӨ Бырабыыталыстыбатын тутаах үлэһиттэригэр олохтоохтор оскуола хапытаалынай өрөмүөҥҥэ наадыйарын эттилэр. Докумуон толору хомулуннаҕына 2026 сыл кэнниттэн улууска ыытыллар оскуолалар өрөмүөннэрин графигар киирэр кыахтаахтарын эттилэр. Аллыҥа нэһилиэгэ федеральнай таһымнаах тосхоллорго ситиһиилээхтик үлэлиир. Тыалартан биир бастакынан «Хаарбах дьиэттэн көһөрүү» тосхолго үлэлэһэн уопсай дьиэ тутан киллэрбиттэрэ. Бу саҕалааһын эдэр специалистары олохсутарга үтүө холобур буолар. Аны биир сонун бырайыактарынан олох-дьаһах коммунальнай хаһаайыстыба салаатын үбүлээһининэн билигин баар хочуолунайдарын саҥардыыга былаан быһыытынан үлэлэр баралларын күүтэллэр.
«Татыйыына» фирма салайааччыта Нина Герасимова отчуокка кыттыыны ылла. Кини тэрилтэтэ Аллыҥа нэһилиэгэр элбэх ынах-сүөһүнү тутар, үрүҥ аһы үрүлүтэ сүүрдэр. СӨ Бырабыыталыстыбатын, Сунтаар улууһун дьаһалтатын үлэһиттэригэр, Аллыҥа нэһилиэгин олохтоохторугар эдэр дьону тыа сиригэр олохсутар, ынах-сүөһүнү иитэн элбэх дохуоту ылар туһунан бырайыагын билиһиннэрдэ. Элбэх толкуй, санааны үөскэттэ. Түмүккэ өрөспүүбүлүкэ ыытар үлэтин-хамнаһын «Биһириибин» диэн сыаналаата.
Ил-түмэн дьокутаата Андрей Николаев отчуокка үс күн толору үлэлээтэ, кэккэ боппуруостарга хоруйдаата. Олохтоох дьону кытта көрсөн санааларын иһиттэ, кыһалҕалаахтары кытта тус кэпсэтии олохтоото, сүбэ-ама биэрдэ.
Аны, сарсын бөлөх Кутана нэһилиэгэр айанныаҕа, онтон толору састаабынан Сунтаар нэһилиэгин отчуотугар кыттыыны ылыахтара.
Мира АФАНАСЬЕВА